Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych to jedna z najprostszych form opodatkowania. Ryczałt polega na tym, że podstawą opodatkowania jest osiągnięty przychód po uwzględnieniu przysługujących odliczeń. Przedmiotem opodatkowania ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych są zatem przychody z działalności gospodarczej prowadzonej samodzielnie, w formie spółki cywilnej osób fizycznych, w formie spółki jawnej osób fizycznych, przedsiębiorstwa w spadku, spółki cywilnej osób fizycznych i przedsiębiorstwa w spadku. Oznacza to, że przy wybraniu tej formy opodatkowania, podatnik nie może uwzględnić poniesionych kosztów uzyskania przychodu. Jest to opłacalna forma opodatkowania dla przedsiębiorców, którzy nie ponoszą znacznych kosztów związanych z prowadzeniem działalności.
Stawki ryczałtu wahają się od 2% do 17% i zależą od rodzaju wykonywanej działalności:
-17% - wolne zawody,
-15% - świadczenie usług, między innymi: pośrednictwo w sprzedaży hurtowej, usługi związane ze sportem, rozrywką i rekreacją, usługi reklamowe,
-8,5% przychodów do kwoty 100 tys. zł oraz 12,5% przychodów od nadwyżki ponad kwotę 100 tys. zł z tytułu między innymi: świadczenia usług związanych z zakwaterowaniem oraz przychodów osiągniętych w ramach umów najmu, podnajmu, poddzierżawy oraz umów o podobnym charakterze,
-10% - świadczenie usług w zakresie kupna i sprzedaży nieruchomości na własny rachunek,
-8,5% - przychody między innymi ze świadczenia usług w zakresie edukacji, innych niż świadczone w ramach wolnych zawodów,
-5,5% - przychody z między innymi z działalności wytwórczej, robót budowlanych lub w zakresie przewozów ładunków taborem samochodowym o ładowności powyżej 2 ton,
-3% - przychody między innymi z działalności usługowej w zakresie handlu, z zastrzeżeniem usług opodatkowanych według stawki 17% i 15%,
-2% - przychodów ze sprzedaży produktów roślinnych i zwierzęcych pochodzących z własnej uprawy, hodowli lub chowu, przetworzonych w sposób inny niż przemysłowy.
W przypadku prowadzenia działalności w ramach różnych stawek opodatkowania, ryczałt ustala się według stawki właściwej dla przychodów z każdego rodzaju działalności, pod warunkiem, że ewidencja przychodów jest prowadzona w sposób umożliwiający określenie przychodów z każdego rodzaju. W przypadku, gdy podatnik nie prowadzi ewidencji w sposób zapewniający ustalenie przychodów dla każdego rodzaju działalności, ryczałt od przychodów ewidencjonowanych wynosi 8,5% przychodów. Do tej zasady jest jednak zastrzeżenie, mówiące, że jeżeli konkretna działalność jest opodatkowana stawką wyższą niż 8,5%, to stosuję się tą wyższą stawkę, czyli 17%, 15%, 10%, 12,5%.
Z tej formy opodatkowania ryczałtem skorzystać mogą:
-osoby fizyczne osiągające przychody z działalności gospodarczej,
-przedsiębiorstwo w spadku,
-spółki cywilne, których jedynymi wspólnikami są osoby fizyczne,
-spółki cywilne osób fizycznych i przedsiębiorstwa w spadku
-spółki jawne, których jedynymi wspólnikami są osoby fizyczne,
których przychody w poprzednim roku podatkowym nie przekroczyły limitu 2 mln euro, obliczonego według średniego kursu euro ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski na pierwszy dzień roboczy października roku poprzedniego. Limit ten dotyczy przychodów osiągniętych w ramach działalności gospodarczej prowadzonej samodzielnie oraz sumy przychodów wspólników z działalności prowadzonej w formie spółki jawnej lub cywilnej.
Mimo stosunkowo niewielkich wymagań dotyczących tej formy opodatkowania, część branż (między innymi prowadzenie aptek, działalność w zakresie udzielania pożyczek pod zastaw, działalność w zakresie kupna i sprzedaży wartości dewizowych) nie może zastosować ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych. Nie mogą go także stosować przedsiębiorcy, którzy dokonali określonych zmian w danym roku podatkowym (osoby opłacające w tym samym roku podatek w formie karty podatkowej), oraz firmy, które świadczą usługi na rzecz byłego pracodawcy.
Mimo braku możliwości odliczenia poniesionych kosztów uzyskania przychodów, osiągnięty przychód można pomniejszyć między innymi o:
-straty podatkowe z lat ubiegłych,
-składki na ubezpieczenie społeczne,
-7,75% podstawy wymiaru składki zdrowotnej,
-wpłaty na IKZE,
-wydatki na cele rehabilitacyjne,
-wydatki na Internet do kwoty 760 zł w danym roku,
-darowizny przekazane na cele wskazane w art. 26 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,
-wydatki poniesione na termomodernizacje.
