Przedsiębiorcy, kupując samochód osobowy, w zależności od tego, jak będą go wykorzystywać w swojej działalności, mogą odliczyć VAT od zakupu albo w całości lub tylko jego 50% gdy decydują się użytkować samochód dla celów działalności jak i również na cele prywatne.
Wprowadzenie ograniczenia w odliczeniu VAT samochodu powoduje, że ustawodawca wprowadził system korekt, gdy podatnik zmienia pierwotne przeznaczenie samochodu. Tak się dzieje w przypadku sprzedaży samochodu, od którego odliczyliśmy 50% w trakcie jego zakupu ze względu na mieszane użytkowanie. Podczas sprzedaży tego środka transportu przedsiębiorcy są zobligowani doliczyć 23% VATu i w całości należy go odprowadzić do Urzędu Skarbowego. Niejednej osobie może wydać się to bardzo niesprawiedliwe i tutaj z pomocą przychodzi możliwość korekty podatku VAT naliczonego dotyczące pojazdu osobowego zgodnie z art. 90b. ustawy o VAT.
Prawo do korekty w przypadku samochodów o wartości początkowej wyższej niż 15 tys. zł obowiązuje w okresie 60 miesięcy, licząc od miesiąca, w którym nabyto, dokonano importu lub oddano do używania pojazd samochodowy. Dla samochodu o wartości początkowej nie większej niż 15 tys. zł prawo do skorygowania VAT-u naliczonego obowiązuje przez 12 miesięcy od miesiąca nabycia, importu lub oddania do użytku.
Jeżeli w okresie korekty pojazd wykorzystywany do celów służbowych i prywatnych zostanie sprzedany, należy przyjąć, że do końca okresu korekty samochód ten wykorzystywany jest wyłącznie do celów firmowych. Oznacza to, że jeżeli podatnik z faktury zakupu samochodu odliczył 50% kwoty VAT, a następnie go sprzeda, to powinien przyjąć, że od miesiąca sprzedaży do końca okresu korekty służy on wyłącznie celom na rzecz działalności, czyli nastąpiła zmiana zasad użytkowania tego samochodu. W związku z tym podatnik ma możliwość dokonania korekty nieodliczonego VATu przy nabyciu tego pojazdu (korekta in plus). Korekty tej dokonuje się w deklaracji za okres rozliczeniowy, w którym nastąpiła zmiana, w kwocie wyliczonej proporcjonalnie do pozostałego okresu korekty.
Poniższy przykład przedstawi jak w praktyce będzie wyglądać zastosowanie tej korekty.
W kwietniu 2020 r. podatnik kupił samochód osobowy i zdecydował się na użytkowanie mieszane. Samochód kupił za kwotę netto 100 000 zł plus podatek VAT 23 000 zł. Od tego zakupu odliczył 50% VATu, czyli 11 500 zł. Po dwóch latach, w grudniu 2022 r. samochód został sprzedany – przy sprzedaży VAT należny stawka 23%. Podatnik ma prawo do korekty VAT in plus, która będzie przebiegała następująco:
1. 04.2020 – podatnik odlicza 50% VAT przy zakupie
2. 12.2022 – sprzedaż samochodu, VAT należny 23%
3. Okres korekty – 60 miesięcy
4. Pozostały okres korekty – 28 miesięcy ( 60 – 32 –> 04.2020 – 12.2022 )
5. Kwota korekty – ( 11 500 x 28 m-cy ) / 60 m-cy = 5 367 zł.
Korektę podatku naliczonego w związku ze sprzedażą samochodu podatnik wykazuje w części ewidencyjnej dotyczącej podatku naliczonego w polu K_44 oraz odpowiednio w polu P_44 części deklaracyjnej pliku JPK_VAT za grudzień 2022 r.
Mimo że ograniczenie w odliczeniu VAT nie dotyczy tylko zakupu samochodu, korekta dotyczy tylko tego wydatku. Korekcie nie podlega podatek naliczony:
Źródła:
Ustawa z dnia 11.03.2004 r. o VAT (Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.)