19.09.2024

Wynagrodzenie chorobowe a zasiłek chorobowy

Wynagrodzenie chorobowe jak i zasiłek chorobowy to świadczenia pieniężne, które przysługują ubezpieczonemu za czas niezdolności do pracy spowodowanych:

  • chorobą,
  • odosobnieniem w związku z chorobą zakaźną,
  • wypadkiem w drodze do pracy lub z pracy,
  • chorobą przypadającą w czasie ciąży,
  • poddaniem się niezbędnym badaniom lekarskim przewidzianym dla kandydatów na dawców komórek, tkanek, narządów. Dotyczy to także poddania się zabiegowi pobrania komórek, tkanek i narządów.

Świadczenia te różnią się przede wszystkim okresem niezdolności do pracy. Różnica wynika także ze względu na stronę je finansującą oraz oskładkowaniem i opodatkowaniem danego świadczenia.

Wynagrodzenie chorobowe

Wynagrodzenie chorobowe przysługuje pracownikowi za czas niezdolności do pracy, która trwa łącznie do 33 dni w roku kalendarzowym. Sytuacja ta dotyczy osób do ukończenia 50 roku życia. Dla osoby która ukończyła 50 lat ten okres to 14 dni. 14 dniowy okres wynagrodzenia chorobowego przysługuje od następnego roku kalendarzowego po roku, w którym osoba ukończyła 50 lat. Okres 33 i 14 dni nie musi wystąpić nieprzerwanie, jest to łączny okres w danym roku kalendarzowym. Wynagrodzenie chorobowe wypłaca pracodawca. Wyłączone jest ono z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, FP i FGŚP. Nalicza się jednak od niego składkę na ubezpieczenie zdrowotne. Wynagrodzenie chorobowe stanowi przychód ze stosunku pracy dlatego płatnik jest zobowiązany naliczyć i pobrać od tego świadczenia podatek.

Wynagrodzenie chorobowe a zasiłek

Zasiłek chorobowy wypłacany jest ubezpieczonemu kolejno od 34 lub 15 dnia niezdolności do pracy. Wypłacany jest co do zasady przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych, chyba że firma jest płatnikiem zasiłków. Płatnika zasiłków ustala się na każdy rok osobno. W związku z tym sprawdza się liczbę osób zgłoszonych do ubezpieczenia chorobowego na dzień 30 listopada poprzedniego roku kalendarzowego. Jeśli stan zatrudnienia jest powyżej 20 osób, płatnikiem zasiłków staje się firma, jeśli poniżej zasiłki wypłaca ZUS.

Zasiłek chorobowy wypłacany jest przez okres:

  • 182dni;
  • 270 dni w przypadku, gdy niezdolność do pracy jest spowodowana gruźlicą lub przypada w trakcie ciąży.

Dodatkowo, jeśli niezdolność do pracy powstała po ustaniu ubezpieczenia, czyli po zwolnieniu, zasiłek chorobowy przysługuje przez okres nie dłuższy niż 91 dni. Wyjątkiem jest niezdolność do pracy powstała wskutek poddania się niezbędnym badaniom lekarskim przewidzianym dla kandydatów na dawców komórek, tkanek i narządów oraz zabiegowi pobrania komórek, tkanek i narządów oraz niezdolności spowodowanej gruźlicą lub występującej w trakcie ciąży.

Opodatkowanie i oskładkowanie zasiłku chorobowego

Zasiłek chorobowy zwolniony jest ze składek ZUS, nie nalicza się od niego ani składek społecznych, FP, FGŚP ani składki zdrowotnej. Zasiłki pieniężne są przychodami z innych źródeł i są opodatkowane na zasadach ogólnych.

Zasiłek chorobowy w odróżnieniu od wynagrodzenia chorobowego nie jest przychodem ze stosunku pracy. W związku z tym jeśli pracownik przebywałby cały miesiąc na L4 nie należą mu się zryczałtowane koszty uzyskania przychodu, co ważne nie można ich także uwzględnić w rozliczeniu rocznym.

Jeśli nieobecność obejmowałaby przez połowę miesiąca wynagrodzenia chorobowe, a przez kolejną połowę zasiłek chorobowy, pracodawca obliczając podatek uwzględniłby koszty uzyskania przychodu. Musi jednak zwrócić uwagę na wysokość wynagrodzenia chorobowego, jeśli byłoby niższe niż wartość kosztów (250zł lub 300zł), to koszty należy obniżyć do wysokości wynagrodzenia chorobowego.

W przypadku przepracowania części miesiąca, a pozostała część rozliczona jako zasiłek chorobowy, pracodawca uwzględnia koszty uzyskania przychodu obliczając zaliczkę na podatek od wynagrodzenia za przepracowaną część miesiąca.

Podstawa wynagrodzenia oraz zasiłku chorobowego

Podstawę wynagrodzenia chorobowego oraz zasiłku chorobowego stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone w okresie 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających wystąpienie niezdolności do pracy. Jeśli niezdolność powstała przed upływem 12 miesięcy, do podstawy brane jest przeciętne wynagrodzenia za pełne miesiące ubezpieczenia.

Do podstawy wymiaru wynagrodzenia i zasiłku chorobowego wchodzą wszystkie składniki, które stanowią podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie chorobowe. Są to:

  • Wynagrodzenie zasadnicze;
  • Premie i nagrody uzależnione od indywidulanych wyników;
  • Dodatki ( funkcyjny, stażowy)
  • Wynagrodzenie za godziny nocne i nadliczbowe;
  • Wynagrodzenie urlopowe

Oprócz składników przysługujących za okresy miesięczne uwzględnia się również składniki przysługujące za okresy dłuższe niż miesiąc; składniki kwartalne, roczne. Składniki roczne uwzględnia się w wysokości 1/12 kwoty wypłaconej pracownikowi za rok poprzedzający miesiąc w którym powstała nieobecność.

W podstawie wymiaru wynagrodzenia chorobowego oraz zasiłku chorobowego nie uwzględnia się składników, do których pracownik zachowuje prawo za okres pobierania wynagrodzenia i zasiłku chorobowego, niezależne od oceny pracownika, takie jak nagrody np. z okazji ślubu, ukończenia studiów, bony okolicznościowe, nagrody motywacyjne. Składniki te uwzględnia się jednak w podstawie zasiłku przysługującego za okres po ustaniu zatrudnienia.

Wysokość wynagrodzenia i zasiłku chorobowego

  • 80% – za okres niezdolności powstałej w skutek choroby;
  • 100% – za okres niezdolności powstałej w skutek choroby:
    • Choroba w trakcie ciąży;
    • Wypadek w drodze do pracy;
    • Wypadek w pracy;
    • Poddania się przez kandydatów na dawców komórek, tkanek i narządów badaniom lub zabiegowi pobrania komórek, tkanek i narządów

Okres wyczekiwania na wynagrodzenie chorobowe

Jeśli pracownik rozpoczyna pierwszą pracę na podstawie umowy pracę to prawo do wynagrodzenia chorobowego otrzyma dopiero po 30 dniach trwania obowiązkowego ubezpieczenia chorobowego. Jeśli zdarzy się że niezdolność wystąpi szybciej, pracownik nie otrzyma wynagrodzenia chorobowego.

Wyjątki

  • Do okresu wyczekiwania można zaliczyć poprzednie okresy ubezpieczenia chorobowego jeśli przerwa między nimi nie przekroczyła 30 dni;
  • Absolwenci szkół nie mają okresu wyczekiwania jeśli zostaną objęci ubezpieczeniem chorobowym w terminie do 90 dni od ukończenia szkoły;
  • Osoba posiadająca najmniej 10-letni okres ubezpieczenia chorobowego ( bez względu na przerwy w ubezpieczeniu).

Sprawdź też nasz wpis dotyczący Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych.

Autor: Karolina Woźniczka, Specjalista ds. kadr i płac

Źródła:

Ustawa z dnia 26 czerwca 1974r. Kodeks Pracy, Ustawa z dnia 25 czerwca 1999r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa.

Strony internetowe: zus.pl.

Zapisz się do newslettera, otrzymuj miesięczne podsumowania zmian podatkowych oraz aktualne oferty pracy!

Interesują Cię zmiany podatkowe? A może szukasz pracy w zakresie księgowości lub kadr i płac? Zapisz się do naszego newslettera i otrzymuj podsumowania zmian podatkowych oraz aktualne oferty pracy!

Meritoros
Administratorem danych osobowych podanych w formularzu kontaktowym jest Meritoros SA z siedzibą w Krakowie, ul. Krowoderska 63B/4. Pani/Pana dane osobowe przetwarzane będą w celu wysyłki newslettera. Przysługują Pani/Panu następujące prawa: prawo dostępu do treści danych, prawo do sprostowania danych, prawo do usunięcia danych, prawo do ograniczenia przetwarzania danych, prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych oraz prawo do wniesienia skargi do organu nadzorczego (Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych) w przypadku uznania, że przetwarzanie danych osobowych narusza przepisy Ogólnego rozporządzenia o ochronie danych. Więcej informacji na temat przetwarzania danych osobowych znajduje się w naszej Polityce Prywatności oraz Regulaminie Newslettera.
← Wróć do wszystkich artykułów