Prowadzenie działalności gospodarczej a praca na rzecz byłego pracodawcy

Pracownicy bardzo często zastanawiają się czy zatrudnienie w oparciu o umowę o pracę jest dla nich najkorzystniejszym rozwiązaniem. Zdarzają się sytuacje, w których prowadzenie własnej działalności i świadczenie usług na podstawie B2B pozwala osiągnąć więcej korzyści. Jednakże należy dokładnie przeanalizować kwestie związane z prowadzeniem działalności na rzecz byłego bądź obecnego pracodawcy, ponieważ nałożone zostały pewne ograniczenia w tej kwestii.

Na co powinna zwrócić uwagę osoba, która chciałaby zmienić formę zatrudnienia u pracodawcy z umowy o pracę na świadczenie usług B2B?

Forma opodatkowania a praca na rzecz byłego pracodawcy

Otwierając działalność należy dokonać wyboru formy opodatkowania. Podatnik prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą ma możliwość wyboru formy opodatkowania: na zasadach ogólnych według skali podatkowej, podatku linowego oraz ryczałtu od przychodu ewidencjonowanych. Ważne jest jednak to, że przedsiębiorca może stracić prawo do opodatkowania podatkiem liniowym oraz ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych, jeżeli uzyska przychody z działalności gospodarczej świadcząc usługi na rzecz byłego lub obecnego pracodawcy. Dotyczy to jednak tylko takich usług, które przedsiębiorca wykonywał w ramach umowy o pracy lub spółdzielczego stosunku pracy (nie dotyczy umowy zlecenie oraz umowy o dzieło).  

Ograniczenie dotyczące opodatkowania tylko skalą podatkową nie trwa przez cały okres prowadzenia działalność.

Przedsiębiorca, których chce zmienić formę opodatkowana na podatek liniowy może tego dokonać dopiero w roku następującym, po roku, w którym rozwiązana została umowa o pracę. Nie może więc on skorzystać z podatku liniowego w tym samym roku, w którym wykonywał tożsame czynności na podstawie stosunku pracy.

Jeśli przedsiębiorca chce zmienić formę opodatkowania na ryczałt ewidencjonowany to może to zrobić dopiero po okresie dwóch lat od rozwiązania umowy o pracę. Z tej formy opodatkowania nie może skorzystać w roku, w którym był zatrudniony na umowę o pracę oraz w roku kolejnym.

Przykład: Przedsiębiorca zakończył umowę o pracę w roku 2023 i jednocześnie otworzył działalność świadcząc te same usługi dla swojego byłego pracodawcy. W roku 2023 musi on korzystać ze skali podatkowej. W 2024 roku będzie on mógł zmienić formę opodatkowania na podatek liniowy, a dopiero w roku 2025 będzie mógł skorzystać z ryczałtu.

Składki ZUS dla przedsiębiorcy wykonującego pracę dla byłego pracodawcy

Osoby otwierające działalność gospodarczą mogą skorzystać przez pierwsze 6 miesięcy z tzw. „ulgi na start”, a następnie przez 24 miesiące z preferencyjnych składek ZUS. W sytuacji, gdy, przedsiębiorca wykonuje te same czynności, które wykonywał na podstawie umowy o pracę dla byłego pracodawcy przed dniem rozpoczęcia działalności w bieżącym lub poprzednim roku kalendarzowym, nie może skorzystać z wymienionych ulg. Przedsiębiorca jest zobowiązany do opłacania składek ZUS w pełnej wysokości.

Praca na rzecz byłego pracodawcy nie pozwala również na skorzystanie z tzw. „małego ZUSu plus”.

Pamiętajmy, że powyżej wymienione ograniczenia dotyczą sytuacji, w których przedsiębiorca osiąga przychody ze świadczenia usług na rzecz byłego lub obecnego pracodawcy, które są tożsame z usługami wykonywanymi w oparciu o umowę o pracę lub spółdzielczy stosunek pracy. Jeśli przedsiębiorca świadczy inne usługi i zakres jego obowiązków się zmienił, to ograniczenia dotyczące formy opodatkowania oraz ZUS go nie dotyczą.