Co do zasady, obowiązek podatkowy w VAT powstaje w dacie dostawy towarów lub wykonania usługi. Przepisy ustawy o podatku VAT wyróżniają jednak wyjątki od tej zasady, które warto znać.
Zgodnie z art. 19a ust. 1 ustawy o VAT obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi. Zasada ta ma także odniesienie do przyjmowanych częściowo usług. Usługę uznaje się za wykonaną, jeśli dla wykonanej części usługi określono zapłatę. Natomiast, gdy usługę, dla której w związku z jej świadczeniem ustalane są następujące po sobie terminy płatności lub rozliczeń, uznaje się za wykonaną z upływem każdego okresu, do którego odnoszą się te płatności lub rozliczenia, do momentu zakończenia świadczenia tej usługi. Usługę świadczoną w sposób ciągły przez okres dłuższy niż rok, dla której w związku z jej świadczeniem w danym roku nie upływają terminy płatności lub rozliczeń, uznaje się za wykonaną z upływem każdego roku podatkowego, do momentu zakończenia świadczenia tej usługi.
Powstanie obowiązku podatkowego dotyczy także zapłaty zaliczki, przedpłaty, zadatku, raty w całości lub w części przed dokonaniem dostawy towarów czy świadczeniem usługi. W takich przypadkach obowiązek podatkowy powstaje w dacie otrzymania całości lub części środków finansowych. Więcej na temat podatku VAT przy zaliczkach TUTAJ.
Ustawa o podatku od towarów i usług wprowadziła również liczne szczególne przypadki powstania obowiązku podatkowego w VAT, które są uzależnione m.in. od momentu otrzymania płatności czy wystawienia faktury. Dotyczy to między innymi takich czynności jak: wydanie towarów przez komitenta komisantowi na podstawie umowy komisu (obowiązek podatkowy powstaje z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty) oraz świadczenie usług budowlanych lub budowlano-montażowych (obowiązek podatkowy powstanie w momencie wystawienia faktury).
Inne zasady dotyczą ustalania momentu powstania obowiązku podatkowego u tzw. małych podatników rozliczających się metodą kasową.
