Minimalny podatek dochodowy

Kogo dotyczy podatek minimalny CIT?

Podatek dotyczy spółek będących podatnikami w rozumieniu art. 3 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz podatkowych grup kapitałowych, którzy w roku podatkowym:

• poniosły stratę ze źródła przychodów innych niż z zysków kapitałowych,
• osiągnęły udział dochodów ze źródła przychodów innych niż z zysków kapitałowych, w przychodach innych niż z zysków kapitałowych w wysokości nie większej niż 2%.

Kogo nie dotyczy podatek minimalny CIT?

Podatku minimalnego nie stosuje się do podatników:

• którzy w roku podatkowym, w którym rozpoczęli działalność oraz w kolejna następujących po sobie dwóch latach podatkowych, następujących bezpośrednio po tym roku podatkowym,
• będących małymi podatnikami,
• będących spółkami prowadzącymi gospodarkę komunalną, o których mowa w rozdziale 3 ustawy z 20 grudnia 1996 r. o gospodarce komunalnej (Dz.U. z 2021 r. poz. 679),
• będących przedsiębiorstwami finansowymi w rozumieniu art. 15c ust. 16 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych,
• którzy osiągnęli udział w jednym z trzech lat podatkowych bezpośrednio poprzedzających rok podatkowy, za który należny jest minimalny podatek dochodowy, w wysokości co najmniej 2%,
• będących stroną umowy o współdziałanie, o której mowa w art. 20s § 1 Ordynacji Podatkowej,
• jeżeli w roku podatkowym uzyskali przychody niższe o co najmniej 30% w stosunku do przychodów uzyskanych w roku podatkowym bezpośrednio poprzedzającym ten rok podatkowy,
• których udziałowcami, akcjonariuszami albo wspólnikami są wyłącznie osoby fizyczne i jeżeli podatnik nie posiada:
  • bezpośrednio lub pośrednio, więcej niż 5% udziałów (akcji) w kapitale innej spółki lub ogółu praw i obowiązków w spółce niebędącej osobą prawną,
  • innych praw majątkowych związanych z prawem do otrzymania świadczenia jako założyciel (fundator) lub beneficjent fundacji, trustu lub innego podmiotu albo stosunku prawnego o charakterze powierniczym,
• jeżeli w roku podatkowym większość uzyskanych przez nich przychodów innych niż z zysków kapitałowych zostało osiągniętych w związku z:
  • eksploatacją w transporcie międzynarodowym statków morskich lub statków powietrznych,
  • wydobywaniem kopalin wymienionych w załączniku Prawa geologicznego i górniczego, których ceny zależą bezpośrednio lub pośrednio od notowań na światowych rynkach,
  • wykonywaniem działalności leczniczej, o której mowa w art. 3 ustawy o działalności leczniczej,
  • transakcjami z cenami lub metodą definiowania cen ustalanymi na podstawie przepisów,
• wchodzących w skład grupy co najmniej dwóch spółek, w której jedna spółka posiada przez cały rok podatkowy bezpośrednio lub pośrednio co najmniej 75% udział odpowiednio w kapitale zakładowym, kapitale akcyjnym lub udziale kapitałowym pozostałych spółek wchodzących w skład tej grupy, jeżeli:
  • rok podatkowy spółek obejmuje ten sam okres,
  • obliczony za rok podatkowy udział łącznych dochodów spółek w ich łącznych przychodach jest większy niż 2% – przy czym przy ustalaniu warunków uwzględnia się wszystkie spółki z grupy będące polskimi podatnikami lub należące do podatkowej grupy kapitałowej,
• będących instytucją finansową w rozumieniu art. 4 ust. 1 pkt 7 ustawy – Prawo bankowe, której podstawowym przedmiotem działalności jest świadczenie usług finansowych polegających na odpłatnym nabywaniu od wierzyciela wierzytelności powstałych w wyniku zawarcia umowy sprzedaży towarów lub świadczenia usług pomiędzy tym wierzycielem a dłużnikiem,
• będących przedsiębiorstwami górniczymi otrzymującymi pomoc publiczną na podstawie ustawy o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego,

Wyłączenia z podatku minimalnego CIT

Dla celów obliczenia straty oraz udziału dochodów w przychodach, nie uwzględnia się:

• zaliczonych w roku podatkowym do kosztów uzyskania przychodów, w tym poprzez odpisy amortyzacyjne, kosztów wynikających z nabycia, wytworzenia lub ulepszenia środków trwałych,
• przychodów oraz kosztów uzyskania przychodów bezpośrednio lub pośrednio związanych z tymi przychodami odpowiednio osiągniętych albo poniesionych w związku z transakcją, jeżeli:
  • cena lub sposób określenia ceny przedmiotu transakcji wynika z przepisów ustaw lub wydanych na ich podstawie aktów normatywnych,
  • podatnik w roku podatkowym poniósł stratę ze źródła przychodów innych niż z zysków kapitałowych z transakcji, o której mowa w lit. a, albo osiągnął udział dochodów ze źródła przychodów innych niż z zysków kapitałowych w przychodach innych niż z zysków kapitałowych wynikający z takiej transakcji w wysokości nie większej niż 1%, przy czym obliczenia straty i udziału dochodów w przychodach dokonuje się odrębnie dla transakcji tego samego rodzaju,
• zaliczonych do kosztów uzyskania przychodów opłat z tytułu umowy leasingu środków trwałych,
• 20% kosztów uzyskania przychodów, o których mowa w art.15 ust.4g 4h (wynagrodzenia ze stosunku pracy – w tym m.in. Wszelkie dodatki, nagrody, ekwiwalenty za nie wykorzystany urlop, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez zakład pracy narzuty ZUS oraz wpłaty do pracowniczych planów kapitałowych – PPK),
• zapłaconych przez podmiot do tego zobowiązany kwot:
  • podatku akcyzowego,
  • podatku od sprzedaży detalicznej,
  • podatku od gier,
  • opłaty paliwowej,
  • opłaty emisyjnej,
• zaliczonej odpowiednio do przychodów lub kosztów uzyskania przychodów kwoty podatku akcyzowego zawartego w cenie wyrobów akcyzowych kupowanych i sprzedanych przez podatnika dokonującego obrotu tymi wyrobami.

Wybór metody ustalania podstawy opodatkowania

Podatnik ma prawo do wyboru metody ustalenia podstawy opodatkowania:

1) 1,5 % przychodów + nadwyżka kosztów finansowania dłużnego i usług niematerialnych

2) 3 % przychodów (tzw. Uproszczony sposób ustalenia podstawy opodatkowania)

O wyborze takiego sposobu ustalania podstawy opodatkowania podatnik informuje w zeznaniu rocznym składanym za rok podatkowy, za który dokonał takiego wyboru.

UWAGA! Stawka podatku wynosi 10 % podstawy opodatkowania bez względu na wybór metody ustalania podstawy opodatkowania.

Kalkulacja podatku minimalnego

Stawka podatku wynosi 10% podstawy opodatkowania. Zgodnie z art. 24 ca ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, podstawę opodatkowania stanowi suma:

• kwoty odpowiadającej 1,5% wartości przychodów ze źródła przychodów innych niż z zysków kapitałowych osiągniętych przez podatnika w roku podatkowym,

• poniesionych na rzecz podmiotów powiązanych w rozumieniu art. 11a ust. 1 pkt 4 kosztów finansowania dłużnego w rozumieniu art. 15c ust. 12, w takiej części, w jakiej koszty te przewyższają kwotę (30% EBITDA) obliczoną według następującego wzoru:

[(P – Po) – (K – Am – Kfd)] × 30%

Gdzie symbole zawarte we wzorze oznaczają:

P – zsumowaną wartość przychodów ze wszystkich źródeł przychodów podlegających opodatkowaniu,

Po – przychody z tytułu odsetek, w tym odsetek skapitalizowanych, oraz inne przychody równoważne ekonomicznie odsetkom odpowiadające kosztom finansowania dłużnego,

K – sumę kosztów uzyskania przychodów bez pomniejszeń części kosztów finansowania dłużnego obliczonych zgodnie z art. 15c ust. 1 ustawy o CIT, Am – odpisy amortyzacyjne zaliczone w roku podatkowym do kosztów podatkowych,

Kfd – koszty finansowania dłużnego zaliczone w roku podatkowym do kosztów podatkowych, a nieuwzględnione w wartości początkowej środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych przed dokonaniem pomniejszeń części kosztów finansowania dłużnego obliczonych zgodnie z art. 15c ust. 1 ustawy o CIT,

– wartości odroczonego podatku dochodowego wynikającej z ujawnienia w rozliczeniach podatkowych niepodlegającej dotychczas amortyzacji wartości niematerialnej i prawnej w zakresie, w jakim skutkuje ona zwiększeniem zysku brutto albo zmniejszeniem straty brutto,

– Kosztów:

• usług doradczych, badania rynku, usług reklamowych, zarządzania i kontroli, przetwarzania danych, ubezpieczeń, gwarancji i poręczeń oraz świadczeń o podobnym charakterze,

• wszelkiego rodzaju opłat i należności za korzystanie lub prawo do korzystania z praw lub wartości, o których mowa w art. 16b ust. 1 pkt 4– 7,

• przeniesienia ryzyka niewypłacalności dłużnika z tytułu pożyczek, innych niż udzielonych przez banki i spółdzielcze kasy oszczędnościowo kredytowe, w tym w ramach zobowiązań wynikających z pochodnych instrumentów finansowych oraz świadczeń o podobnym charakterze,

• poniesionych bezpośrednio lub pośrednio na rzecz podmiotów powiązanych w rozumieniu art. 11a ust. 1 pkt 4 lub podmiotów mających miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium lub w kraju wymienionym w przepisach wydanych na podstawie art. 11j ust. 2, w części, w jakiej koszty te łącznie w roku podatkowym przekraczają o 3 000 000 zł kwotę obliczoną według następującego wzoru:

[(P – Po) – (K – Am – O)] × 5%

Gdzie symbole zawarte we wzorze oznaczają:

P – zsumowaną wartość przychodów ze wszystkich źródeł przychodów podlegających opodatkowaniu,

Po – przychody z tytułu odsetek, w tym odsetek skapitalizowanych, oraz inne przychody równoważne ekonomicznie odsetkom odpowiadające kosztom finansowania dłużnego,

K – sumę kosztów uzyskania przychodów bez pomniejszeń części kosztów finansowania dłużnego obliczonych zgodnie z art. 15c ust. 1 ustawy o CIT,

Am – odpisy amortyzacyjne zaliczone w roku podatkowym do kosztów podatkowych,

O – zaliczone w roku podatkowym do kosztów uzyskania przychodów odsetki, bez pomniejszeń części kosztów finansowania dłużnego obliczonych zgodnie z art. 15c ust. 1 ustawy o CIT.

Przykłady kalkulacji podatku minimalnego CIT

Przykład 1. Podstawę opodatkowania stanowi: kwota odpowiadająca 1,5% przychodów + nadwyżka kosztów finansowania dłużnego i usług niematerialnych Założenia: – Przychody podatkowe: 300 000 zł – Koszty finansowania dłużnego, które przekraczają kwotę obliczoną ze wzoru (30% EBITDA) : 2 000 zł – Koszty usług niematerialnych w części przekraczającą 3 mln zł + 5% EBITDA: 5 000 zł

Podstawa opodatkowania: (300 000 zł * 1,5%) + 2 000 zł + 5 000 zł = 11 500 zł Podatek należny: 11 500 zł * 10% = 1 150 zł

Przykład 2. Podstawę opodatkowania stanowi: kwota odpowiadająca 3% wartości przychodów ze źródła przychodów innych niż z zysków kapitałowych osiągniętych przez podatnika w roku podatkowym.

Założenia: Przychody podatkowe: 300 000 zł

Podstawa opodatkowania: 300 000 zł * 3% = 9 000 zł Podatek należny: 9 000 zł * 10% = 900 zł

Pomniejszenia podstawy opodatkowania

Podstawa opodatkowania podlega pomniejszeniu o:

• wartość odliczeń zmniejszających w roku podatkowym podstawę opodatkowania, o której mowa w art. 18, z wyłączeniem pomniejszeń, o których mowa w art. 18f, przy czym art. 27 ust. 4a stosuje się odpowiednio,
• wartość dochodów, które są uwzględniane w kalkulacji dochodu zwolnionego z podatku na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 34 lub 34a, u podatnika, który w roku podatkowym korzysta ze zwolnień podatkowych, o których mowa w tych przepisach.

Termin zapłaty podatku minimalnego

Termin zapłaty podatku minimalnego wynika z art. 27 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Zgodnie z ustawą podatek należy zapłacić do końca trzeciego miesiąca roku następnego.

Odliczanie podatku minimalnego w kolejnych latach

Zapłacony podatek minimalny można odliczyć w kolejnych latach od podatku CIT. Zgodnie z art. 24 ca ust. 13 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych odliczenia dokonuje się w zeznaniu za kolejno następujące po sobie 3 lata podatkowe, następujące po roku za który podatnik wpłacił minimalny podatek dochodowy.